ارزیابی دوز دریافتی پرتوها توسط کارکنان در سه مرکز پزشکی هسته‌‌ا‌ی

چکیده مقدمه: در سال‌‌های اخیر کاربرد مواد پرتوزا برای هدف‌های تشخیصی و درمانی در پزشکی هسته‌‌ای رشد سریعی داشته است. در این میان هر یک از کارکنان این مراکز برحسب پست سازمانی خود از منابع پرتوزای مختلف اعم از رادیودارو، بیماران پس از دریافت رادیودارو، پسماند مراکز مثل سرنگ، پنبه الکل‌‌های آلوده و...میزان پرتو متفاوتی دریافت می‌‌کنند بنابراین، بسته به شرایط متفاوت کاری دوز دریافتی پرتوها برای هر یک از کارکنان متفاوت است. هدف: اندازه‌‌گیری دوز دریافتی کارکنان در سه مرکز پزشکی هسته‌‌ای استان گیلان مواد و روش‌‌ها: 35 نفر از کارکنان ارزیابی شدند که از این تعداد 12 نفر در مرکز A (دو متخصص پزشکی هسته‌‌ای A1 و A2 ، دو پرستارA3 وA4 ، دو تکنسین A5 وA6 ، چهار نفر در قسمت پذیرش A7 تا A10 ، یک نفر مسئول فیزیک بهداشت A11 و یک نفر مسئول خدماتA12)، 13 نفر در مرکز B(B1 ....B13 ) و 10 نفرمربوط به مرکز C(C1 ...C10) بودند. دوز دریافتی کارکنان با دوزیمترهای ترمولومینسانس از نوع LiF:M,C,P که در قالب‌‌های مخصوص قرار داشت، اندازه‌‌گیری شد. این قالب‌‌ها به مدت دو ماه بر سینه کارکنان نصب شد. در هر قالب برای کاهش قطع‌‌نبودن نتایج از سه دوزیمتر LiF استفاده شد. اطلاعات دوزیمترها توسط قرائت‌گرTLD reader و نرم افزار Win REMS استخراج و در نهایت، میانگین دوز دریافتی کارکنان محاسبه شد. نتایج: دوز جذبی سالانه کارکنان در گستره 05/0 تا 72/0 میلی‌‌سیورت با میانگین11/0 میلی‌‌سیورت بود که کمترین آن مربوط به متخصصان پزشکی هسته‌‌ای در مرکز C و بیشترین آن مربوط به پرستاران در مرکزA بود. نتایج نشان داد که در هر سه مرکز پرستاران بیشترین دوز را دریافت می‌کردند. نتیجه‌‌گیری: در این مطالعه دوز دریافتی همه‌ی کارکنان کمتر از 6 میلی‌‌سیورت در سال یا 1 میلی‌‌سیورت در پریود دو ماهه بود. بنابراین، در محدوده دوز مجاز قرار داشت اما چون هدف کمیته‌‌های تدوین‌‌کننده استاندارد و تمام مسئولان بر اصل(As Low As Reasonably Achievable ) ALARA استوار است، باید با اجرای قانون، مقررات و استانداردهای حفاظت در برابر پرتوها و بکارگیری مناسب امکانات موجود، طبق اصل ALARA (حداقل دست یافتنی)، مقدار دوز دریافتی کارکنان را به حداقل ممکن رساند، لذا لازم است مقدار پرتوگیری کارکنان را در کنار پرتوگیری بیماران، کاهش داد و چون در این تحقیق دوز دریافتی پرستاران نسبت به سایر کارکنان بیشتر بود اولویت با پرستاران است.